قطعات کامپیوتر به اجزای سخت‌افزاری تشکیل‌دهنده یک سیستم کامپیوتری گفته می‌شوند که هر یک وظیفه خاصی را در پردازش داده‌ها و اجرای دستورات بر عهده دارند. این قطعات در کنار هم کار کرده و یک سیستم کامپیوتری کامل را تشکیل می‌دهند. در ادامه به بررسی مهم‌ترین قطعات کامپیوتر می‌پردازیم:

۱. پردازنده مرکزی (Central Processing Unit – CPU):

پردازنده مرکزی مغز کامپیوتر است و مسئول اجرای دستورات و پردازش داده‌ها می‌باشد.

• ویژگی‌های کلیدی:
  • تعداد هسته‌ها (Cores): مانند Dual-Core، Quad-Core، Hexa-Core و Octa-Core.
  • سرعت کلاک (Clock Speed): بر حسب گیگاهرتز (GHz) اندازه‌گیری می‌شود.
  • کش (Cache): حافظه سریع برای دسترسی به داده‌های پرکاربرد.
  • سازندگان معروف: Intel و AMD.

۲. کارت گرافیک (Graphics Processing Unit – GPU):

کارت گرافیک مسئول پردازش تصاویر و ویدئوها و نمایش آن‌ها روی صفحه نمایش است.

• ویژگی‌های کلیدی:
  • حافظه ویدئویی (VRAM): مانند GDDR5، GDDR6.
  • تعداد هسته‌های CUDA (برای NVIDIA) یا Stream Processors (برای AMD).
  • سازندگان معروف: NVIDIA (مانند سری GeForce) و AMD (مانند سری Radeon).

۳. حافظه رم (Random Access Memory – RAM):

حافظه رم برای ذخیره‌سازی موقت داده‌ها و دستوراتی که CPU در حال پردازش آن‌ها است استفاده می‌شود.

• ویژگی‌های کلیدی:
  • ظرفیت: مانند 8GB، 16GB، 32GB.
  • سرعت: بر حسب مگاهرتز (MHz) اندازه‌گیری می‌شود.
  • نوع: مانند DDR4، DDR5.

۴. مادربرد (Motherboard):

مادربرد برد اصلی کامپیوتر است که تمام قطعات سخت‌افزاری به آن متصل می‌شوند.

• ویژگی‌های کلیدی:
  • سوکت CPU: سازگار با پردازنده‌های خاص (مانند سوکت AM4 برای AMD یا LGA1200 برای Intel).
  • اسلات‌های توسعه: مانند PCIe برای کارت گرافیک و M.2 برای SSD.
  • پورت‌ها: مانند USB، HDMI، Ethernet.

۵. ذخیره‌سازی (Storage Devices):

این قطعات برای ذخیره‌سازی دائمی داده‌ها استفاده می‌شوند.

• انواع ذخیره‌سازی:
  • هارد دیسک (Hard Disk Drive – HDD):
    با ظرفیت بالا و قیمت پایین، اما سرعت کمتر.
  • درایو حالت جامد (Solid State Drive – SSD):
    با سرعت بالا و مصرف انرژی کمتر.
  • حافظه NVMe:
    نوعی SSD با سرعت بسیار بالا که از طریق اسلات M.2 به مادربرد متصل می‌شود.

۶. منبع تغذیه (Power Supply Unit – PSU):

منبع تغذیه برق مورد نیاز تمام قطعات کامپیوتر را تأمین می‌کند.

• ویژگی‌های کلیدی:
  • توان خروجی: بر حسب وات (Watt) اندازه‌گیری می‌شود (مانند 500W، 750W).
  • رتبه‌بندی بازدهی: مانند 80 Plus Bronze، Silver، Gold، Platinum.

۷. کیس کامپیوتر (Computer Case):

کیس محفظه‌ای است که تمام قطعات کامپیوتر در آن قرار می‌گیرند.

• ویژگی‌های کلیدی:
  • اندازه: مانند Mini-ITX، Micro-ATX، ATX.
  • جریان هوا و خنک‌کنندگی: تعداد فن‌ها و طراحی داخلی.
  • قابلیت‌های توسعه: تعداد اسلات‌های توسعه و فضای داخلی.

۸. خنک‌کننده‌ها (Cooling Systems):

خنک‌کننده‌ها برای جلوگیری از overheating قطعات کامپیوتر استفاده می‌شوند.

• انواع خنک‌کننده‌ها:
  • خنک‌کننده هوا (Air Coolers):
    شامل هیت‌سینک (Heat Sink) و فن.
  • خنک‌کننده مایع (Liquid Coolers):
    شامل رادیاتور، پمپ و بلوک آب.
  • خنک‌کننده‌های غیرفعال (Passive Coolers):
    بدون فن و تنها با هیت‌سینک.

۹. کارت‌های توسعه (Expansion Cards):

کارت‌های توسعه برای افزودن قابلیت‌های جدید به کامپیوتر استفاده می‌شوند.

• انواع کارت‌های توسعه:
  • کارت صدا (Sound Card):
    برای بهبود کیفیت صدا.
  • کارت شبکه (Network Card):
    برای اتصال به شبکه‌های بی‌سیم یا سیمی.
  • کارت کپچر ویدئو (Video Capture Card):
    برای ضبط ویدئو از منابع خارجی.

۱۰. فن‌ها (Fans):

فن‌ها برای خنک‌کردن قطعات کامپیوتر و بهبود جریان هوا در کیس استفاده می‌شوند.

• انواع فن‌ها:
  • فن کیس (Case Fans).
  • فن CPU (CPU Cooler Fans).
  • فن کارت گرافیک (GPU Fans).

۱۱. کارت خوان‌ها (Card Readers):

برای خواندن کارت‌های حافظه مانند SD، microSD و CF استفاده می‌شوند.

۱۲. کیبورد و ماوس (Keyboard and Mouse):

ابزارهای ورودی برای تعامل با کامپیوتر.

• انواع:
  • کیبورد مکانیکی (Mechanical Keyboard).
  • ماوس اپتیکال (Optical Mouse) یا لیزری (Laser Mouse).

مزایای کلی قطعات کامپیوتر:

• انعطاف‌پذیری (Flexibility):
  امکان ارتقا و سفارشی‌سازی سیستم بر اساس نیازهای کاربر.
• کارایی بالا (High Performance):
  با ترکیب قطعات قدرتمند، می‌توان به عملکرد بهینه دست یافت.
• قابلیت ارتقا (Upgradability):
  امکان تعویض یا افزودن قطعات جدید برای بهبود عملکرد.
• تنوع انتخاب (Variety of Options):
  وجود برندها و مدل‌های مختلف برای هر قطعه.

این قطعات با همکاری یکدیگر، یک سیستم کامپیوتری کامل و کارآمد را تشکیل می‌دهند که می‌تواند نیازهای مختلف کاربران را برطرف کند.